Kopjesbekermos

Kopjesbekermos is een algemeen voorkomend korstmos, dat groeit op zandige of lemige grond, op rottend hout, of aan de stamvoet van bomen (2,4,6,10). Het korstmos vormt holle stammetjes (podetiën) die enkele centimeters hoog kunnen zijn en vrij plotseling in een bokaal– of trechtervormige beker eindigen. De bekers kunnen 4 millimeter breed worden en zijn opvallend regelmatig van vorm (2,6). Aan de rand bevinden zich dikwijls bruine pycnidiën, en veel minder vaak donkerbruine apotheciën (1,9). Apotheciën zijn komvormige “vruchtlichaampjes” waarin de geslachtelijke sporen van de schimmel worden gevormd. Pycnidiën zijn kogelvormige “vruchtlichaampjes” waaruit ongeslachtelijke sporen worden afgegeven. Het onderscheid tussen apotheciën en pycnidiën is te zien op een Franse website met fraaie foto’s (1). Op het substraat vormt het thallus van kopjesbekermos grijsgroene “blaadjes” met een witachtige onderkant, die klein blijven (minder dan 1 bij 3 mm) en dikwijls weinig talrijk zijn. Soms ontbreken de podetiën totaal en zijn alleen deze grondschubben maar aanwezig (8). Het totale oppervlak van de stammetjes, inclusief de binnenkant van de bekertjes, is met fijne sorediën bedekt en biedt daardoor een melige aanblik (1,2). Sorediën zijn structuren waarmee het korstmos zich vegetatief kan voortplanten: stukjes thallus waarin zich zowel enkele schimmeldraden als enkele algen bevinden. Kopjesbekermos bevat stoffen die de groei van bacteriën en van tumorcellen kunnen afremmen (5). De fotobiont in dit korstmos is een groene alg uit het geslacht Trebouxia (7). De soort is buitengewoon veelvormig (3).